رسول خدا (صلّی الله علیه وآله):
إنَّ الرِّفقَ لَمْ یُوضَعْ عَلَی شَیءٍ إلّا زانَهُ، وَلا نُزِعَ مِنْ شَیءٍ إلّا شانَهُ.
مدارا با هیچ چیز همراه نشد، مگر اینکه آن را آراست و از هیچ چیز برداشته نشد مگر اینکه آن را زشت ساخت.
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
پیامبر (ص)می فرمایند:هرکه از مدارا بی نصیب باشد .از همه خوبی ها بی نصیب مانده است.
نیمی از ایمان در مداراست .آدمی در زندگی امروز در معرض تهمت ،غیبت،تهدید و تطمیع قرار می گیرد .در معرض دشمنی و حماقت .
از دیدگاه حلم ،فکر ،علم وذکر می توان با این پدیده ها رو در رو شد .
1-هرکس بر خدا توکل کند خداوند برای او بس است.
2-دور اندیشی وحلم آدمی را در این زمینه یاری میرساند.
3-اینکه این مسایل گاه فقط حرف است و اثر ندارد لذا نحوه برخورد مشخص می گردد.
مدارا یعنی عیب ندارد .موج های بسیاری بر سطح دریا حاصل می شود اما همه امواج حالت تخریبی ندارند.ومحو می شوند.
گر تو را چو نوح نبی صبر هست در غم طوفان
بلا بگردد و کام هزار ساله برآید
یکی از دلایل مدارا عدم تخصیص زمان به مسایل فرعی است .
دلیل دیگر این است که شما اصلا نیروی آنرا نداری که به چیزی جز مدارا فکر کنی. به حضرت گفتند چرا نمی جنگی : گفت کسانی که مطیع اند کم اند،که داستان به اینجا رسید که حضرت فهماندند که به این جماعت زیاد اگر بگویی داخل آتش شوید عده اندکی اطاعت می کنند و ولایت در آنها ضعیف است.
مدارا برای تعادل روحی نیز خوب است . مدارا بایست برمبنای عقل باشد.
عقل با هوای نفس متفاوت است باگمان متفاوت است عقل کار را تصحیح می کند .عقل ادراک کلیات می کند .